Dzień 8.
Drugi dzień naszego pobytu w Uppsali rozpoczęliśmy od zwiedzania Museum Gustavianum. Naszą przewodniczką była pani dyrektor muzeum, Ing-Marie Munktell. Gustavianum jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych budynków Uniwersytetu oraz największym muzeum w regionie. Powstało w 1620 roku i przez wiele lat pełniło funkcję głównego uniwersyteckiego budynku. Na początku udaliśmy się do Anatomiska teatern. Tam właśnie słynny Olof Rudbeck przeprowadzał sekcje zwłok. Sala miała być w założeniu salą lekcyjną dla studentów medycyny, jednak jako że liczba studentów była kilkakrotnie mniejsza niż ilość osób jaką mógł pomieścić teatr, otwarto ją za opłatą dla szerszej publiczności. Anatomiska teatern inspirowane było podobnym teatrem w Leiden w Holandii. W porównaniu do innych tego typu sal, teatr w Uppsali ma doskonałe oświetlenie, które zawdzięcza kulistej, oszklonej kopule.
Następnie ekspozycją „Valsgärde. Vendeltid – Vikingatid”, która przedstawia wyniki prac archeologicznych z odkrytego w Valsgärde wikińskiego grobu. Grób ten jest przykładem charakterystycznego dla Wikingów pochówku łodziowego. Kolejna wystawa, którą mieliśmy okazję obejrzeć to „Augsburgska konstskåpet” poświęcona wspaniałej szafie ofiarowanej w 1632 Augsburgom przez Gustawa II Adolfa. Szafa ta była rozkładana na różne sposoby, a w jej wielu szufladach i półkach kryły się maleńkie dzieła sztuki, odzwierciedlające ówczesną wiedzę. Ich liczbę szacuje się na 1000 egzemplarzy. Te właśnie przedmioty można było obejrzeć na wystawie.
Po opuszczeniu Gustavianum udaliśmy się do biblioteki uniwersyteckiej –Carolina Rediviva. Spotkaliśmy się tam z Kristerem Östlundem, który pokazał nam bogate zbiory biblioteki.
Carolina Rediviva powstała w 1620 roku z inicjatywy Gustawa II Adolfa i już od początku dbano o to, by dzięki swoim unikalnym zbiorom mogła konkurować z bibliotekami innych mocarstw w Europie. Rodzina królewska posiadała wówczas ogromne i wartościowe zbiory, musiała więc zatrudnić pracowników, którzy będą ich doglądać. Największa część najstarszych zbiorów biblioteki pochodzi z królewskich donacji. Z biegiem lat do biblioteki napływały nowe dzieła, m.in. pisma religijne które umieszczono tu w okresie reformacji, po zlikwidowaniu klasztorów katolickich, oraz zbiory przejęte w czasach wojen, również z Polską. Mieliśmy przyjemność obejrzeć m.in. „Statut Łaskiego”, pochodzący z 1500 roku, w którym zamieszczono pierwszą drukowaną wersję „Bogurodzicy”. Widzieliśmy też ręcznie malowane panoramy Krakowa i Warszawy pochodzące z „Civitates orbis terrarium”. Warto też wspomnieć o „Polska kungars saga och skald”, która zawiera portrety władców Polski i historie na ich temat. Co ciekawe autor zbudował łacińskie odpowiedniki imion władców, np. „Boleslaus den tredje Crivoustus” ( Bolesław Krzywousty). Zbiory biblioteki w Uppsali są dostępne dla wszystkich, także te najstarsze, z których można korzystać w czytelni.
Następnie obejrzeliśmy wystawę poświęconą najstarszym dziełom, które są w posiadaniu biblioteki. Do najcenniejszych zbiorów należy między innymmi oryginalny egzemplarz Srebrnej Biblii („Silvern Bibeln”), czyli zapisana na pergaminie zrobionym ze skróry nienarodzonych cieląt gocka wersja Nowego Testamentu z V wieku. Innymi zbiorami, które wzbudziły nas zachwyt, była pierwsza mapa przedstawiająca Skandynawię, czyli Carta Marina, a także zbiór nordyckich sag - „Edda”. Niestety nie udało nam się zobaczyć „Gustav Vasas Bibeln”, która chwilowo znajduje się w renowacji.
Z budynku Carolina Rediviva udaliśmy się do Domkyrkan (Katedry uppsalskiej). Mieliśmy zaszczyt być oprowadzeni przez historyka sztuki Torbjörna Fultona, który wspaniale opowiedział nam historię katedry. Plany budowy katedry powstały już w 1258. Jednak dopiero w 1435 roku Domkyrkan poświęcona została przez Olausa Laurentii. W 1702 roku wielki pożar strawił dużą część miasta, nie oszczędzając katedry. Po pożarze rozpoczęto prace renowacyjne, podczas których katedra straciła swój gotycki charkater na rzecz klasycznego. Zmiany te okazały się jednak nietrwałe, gdyż już w latach 1886-93 postanowiono wrócić do pierwotnego stylu katedry. W stylu katedry widać wpływy francuskiego gotyku, na przykład okrągła mozaika znajdująca się przy grobowcu Gustawa Wazy, jest wierną kopią mozaiki w katedrze Notre-Dame. Podczas zwiedzania obejrzeliśmy m.in. grobowiec Gustawa Wazy i Jagellonska kapellet. Grobowiec ozdobiony jest czterema kolumnami, które kształtem przypomniają piramidy i nawiązują do grobowców faraonów. Jagellonska kapellet jest również miejscem pochówku Katarzyny Jagiellonki i jej męża Jana III. Ścianę nad grobowcem Katarzyny zdobi panorama Krakowa.
Drugi dzień naszego pobytu w Uppsali rozpoczęliśmy od zwiedzania Museum Gustavianum. Naszą przewodniczką była pani dyrektor muzeum, Ing-Marie Munktell. Gustavianum jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych budynków Uniwersytetu oraz największym muzeum w regionie. Powstało w 1620 roku i przez wiele lat pełniło funkcję głównego uniwersyteckiego budynku. Na początku udaliśmy się do Anatomiska teatern. Tam właśnie słynny Olof Rudbeck przeprowadzał sekcje zwłok. Sala miała być w założeniu salą lekcyjną dla studentów medycyny, jednak jako że liczba studentów była kilkakrotnie mniejsza niż ilość osób jaką mógł pomieścić teatr, otwarto ją za opłatą dla szerszej publiczności. Anatomiska teatern inspirowane było podobnym teatrem w Leiden w Holandii. W porównaniu do innych tego typu sal, teatr w Uppsali ma doskonałe oświetlenie, które zawdzięcza kulistej, oszklonej kopule.
Następnie ekspozycją „Valsgärde. Vendeltid – Vikingatid”, która przedstawia wyniki prac archeologicznych z odkrytego w Valsgärde wikińskiego grobu. Grób ten jest przykładem charakterystycznego dla Wikingów pochówku łodziowego. Kolejna wystawa, którą mieliśmy okazję obejrzeć to „Augsburgska konstskåpet” poświęcona wspaniałej szafie ofiarowanej w 1632 Augsburgom przez Gustawa II Adolfa. Szafa ta była rozkładana na różne sposoby, a w jej wielu szufladach i półkach kryły się maleńkie dzieła sztuki, odzwierciedlające ówczesną wiedzę. Ich liczbę szacuje się na 1000 egzemplarzy. Te właśnie przedmioty można było obejrzeć na wystawie.
Po opuszczeniu Gustavianum udaliśmy się do biblioteki uniwersyteckiej –Carolina Rediviva. Spotkaliśmy się tam z Kristerem Östlundem, który pokazał nam bogate zbiory biblioteki.
Carolina Rediviva powstała w 1620 roku z inicjatywy Gustawa II Adolfa i już od początku dbano o to, by dzięki swoim unikalnym zbiorom mogła konkurować z bibliotekami innych mocarstw w Europie. Rodzina królewska posiadała wówczas ogromne i wartościowe zbiory, musiała więc zatrudnić pracowników, którzy będą ich doglądać. Największa część najstarszych zbiorów biblioteki pochodzi z królewskich donacji. Z biegiem lat do biblioteki napływały nowe dzieła, m.in. pisma religijne które umieszczono tu w okresie reformacji, po zlikwidowaniu klasztorów katolickich, oraz zbiory przejęte w czasach wojen, również z Polską. Mieliśmy przyjemność obejrzeć m.in. „Statut Łaskiego”, pochodzący z 1500 roku, w którym zamieszczono pierwszą drukowaną wersję „Bogurodzicy”. Widzieliśmy też ręcznie malowane panoramy Krakowa i Warszawy pochodzące z „Civitates orbis terrarium”. Warto też wspomnieć o „Polska kungars saga och skald”, która zawiera portrety władców Polski i historie na ich temat. Co ciekawe autor zbudował łacińskie odpowiedniki imion władców, np. „Boleslaus den tredje Crivoustus” ( Bolesław Krzywousty). Zbiory biblioteki w Uppsali są dostępne dla wszystkich, także te najstarsze, z których można korzystać w czytelni.
Następnie obejrzeliśmy wystawę poświęconą najstarszym dziełom, które są w posiadaniu biblioteki. Do najcenniejszych zbiorów należy między innymmi oryginalny egzemplarz Srebrnej Biblii („Silvern Bibeln”), czyli zapisana na pergaminie zrobionym ze skróry nienarodzonych cieląt gocka wersja Nowego Testamentu z V wieku. Innymi zbiorami, które wzbudziły nas zachwyt, była pierwsza mapa przedstawiająca Skandynawię, czyli Carta Marina, a także zbiór nordyckich sag - „Edda”. Niestety nie udało nam się zobaczyć „Gustav Vasas Bibeln”, która chwilowo znajduje się w renowacji.
Z budynku Carolina Rediviva udaliśmy się do Domkyrkan (Katedry uppsalskiej). Mieliśmy zaszczyt być oprowadzeni przez historyka sztuki Torbjörna Fultona, który wspaniale opowiedział nam historię katedry. Plany budowy katedry powstały już w 1258. Jednak dopiero w 1435 roku Domkyrkan poświęcona została przez Olausa Laurentii. W 1702 roku wielki pożar strawił dużą część miasta, nie oszczędzając katedry. Po pożarze rozpoczęto prace renowacyjne, podczas których katedra straciła swój gotycki charkater na rzecz klasycznego. Zmiany te okazały się jednak nietrwałe, gdyż już w latach 1886-93 postanowiono wrócić do pierwotnego stylu katedry. W stylu katedry widać wpływy francuskiego gotyku, na przykład okrągła mozaika znajdująca się przy grobowcu Gustawa Wazy, jest wierną kopią mozaiki w katedrze Notre-Dame. Podczas zwiedzania obejrzeliśmy m.in. grobowiec Gustawa Wazy i Jagellonska kapellet. Grobowiec ozdobiony jest czterema kolumnami, które kształtem przypomniają piramidy i nawiązują do grobowców faraonów. Jagellonska kapellet jest również miejscem pochówku Katarzyny Jagiellonki i jej męża Jana III. Ścianę nad grobowcem Katarzyny zdobi panorama Krakowa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz